कण्गे श्रृंगार गुरुहिरीयर नोडुवदु.
कर्णक्के श्रृंगार पुरातनर संगीतंगळ केळुवुदु.
वचनक्के श्रृंगार सद्भक्तर नुडिगडण.
करक्के श्रृंगार सत्पात्रक्किवुदु.
जीविसुव जीवक्के श्रृंगार गणमिळाप.
ईविल्लद जीविय बाळुवे एतक्के
बातेयय्या चेन्नमल्लिकार्जुना ?
हे अक्कमहादेवीचे वचन. या वचनात अक्कमहादेवीने सुंदर गोष्टी सांगितल्या आहेत. तिने या वचनात सांगितलेली एकेक गोष्ट 'आदरणीय' आणि 'अवधारणीय' आहे. तिने सांगितलेल्या कानगोष्टी आपण अंगिकारल्यास दु:ख, संकटे, अडचणी, तापत्रय हे आपल्या जीवनात जवळही फिरकणार नाहीत. या वचनात अक्कमहादेवीने आनंद मिळवण्यासाठी डोळे, कान, हाताने काय करावे, काय काय करावे ? याविषयी मार्गदर्शन केले आहे.
अक्कमहादेवी ‘कण्गे श्रृंगार गुरुहिरीयर नोडुवुदु’ (डोळ्यांना श्रृंगार गुरुज्येष्ठांना पाहण्याचे) म्हणून सांगते. कण्गे म्हणजे कण्णुगळिगे (डोळ्यांना) असा अर्थ. डोळ्यांना काय श्रृंगार, तो कोणता श्रृंगार असे विचारल्यावर अक्कमहादेवी सांगते, गुरू, ज्येष्ठांना डोळे भरुन पाहणे म्हणजे डोळ्यांना श्रृंगार. डोळ्यांसाठी नित्य गुरू, ज्येष्ठांच्या दर्शनाशिवाय आणखी कोणते मोठे श्रृंगार ? अक्कमहादेवी आणखी सांगते, कर्णक्के श्रृंगार पुरातनर संगीतंगळ केळुवुदु. कर्ण म्हणजे कान. कानांसाठी कोणते श्रृंगार हे विचारल्यावर संगीत ऐकायचे, असे अक्कमहादेवी म्हणते. तिने त्या काळातही संगीत ऐकावे असे सांगितले आहे तर मग आजचे संगीत ऐकणाऱ्या आम्हा लोकांची काय स्थिती असेल ? हा टिकेचाच विषय आहे.
अक्कमहादेवी पुन्हा सांगते, वचनक्के श्रृंगार सद्भक्तर नुडिगडण. बोलता बोलता सद्भक्तांच्या शब्दसंपत्तीचा वापर केल्यास त्याहून मोठे श्रृंगार ते कोणते ? श्रृंगार म्हणजे भूषण. सद्भक्तांची वचने आपल्या भाषेचे सौंदर्य वाढवतात. शरण आणि सद्भक्तांच्या वचनांत विशेष काय आहे? अशी विचारणा करणाऱ्यांनी जेडर दासिमय्या यांचे हे वचन वाचावे. तेव्हा अशा प्रवृत्तीच्या लोकांना सद्भक्तांच्या वचनाचे सामर्थ्य लक्षात येईल. अक्कमहादेवी पुन्हा सांगते, ' करक्के श्रृंगार सत्पात्रक्किवुदु' कर म्हणजे हात. ईवुदु म्हणजे देणे. 'हाताला काय भूषण ?' म्हणून विचारल्यावर अक्कमहादेवी, सत्पात्री दान करणे हे हाताला भूषण असे सांगते. 'जीवीसुव जीवक्के श्रृंगार गणमिळाप' मिळाप म्हणजे संग, सहवास. गणमिळाप म्हणजे सत्संग, सज्जनसहवास होय. जीवनाला एक अर्थ प्राप्त व्हावयाचे तर, जीवनाला एक नवा आयाम लाभावयाचे तर सत्संग आवश्यक आहे. तसेच सज्जनांचा सहवास गरजेचा आहे. सज्जन हे आपल्याला जीवनमूल्याचा परिचय करुन देतात. ते आपल्याला जीवन कसे जगावे याची शिकवण देतात. हे समजून न घेणारे लोक बाजाराचा संग करुन चिंतेच्या चितेत जळत राहतात.
अक्कमहादेवी सांगते, 'इविल्लद जीविय बाळुवे एतक्के बातेयय्या चन्नमल्लिकार्जुना?' इविल्लद म्हणजे हे नसलेले १ गुरुज्येष्ठांचे दर्शन न करता असलेले २ पुरातनांचे संगीत न ऐकता असलेले ३ शरणांच्या वचनांचा आपल्या जीवनात वापर न करणारे ४ सत्पात्री दान न करणारे ५ आजीवन सज्जनांचा सहवास, सत्संग न लाभलेले यांचे जीवन कशालाही उपयोगी नाही.
.jpeg)
